Publikacje książkowe pracowników (od 2003 r.)

Anna Zalewska

Itō Hiromi, Zabić Kanoko, wybór i przekład z języka japońskiego Anna Zalewska, Biuro Literackie, Kołobrzeg 2024, s. 96, ISBN 978-83-67706-42-1.

Ewa Pałasz-Rutkowska

Dzieje kultury japońskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2023 (stron 600), ISBN 978-83-01-23177-4.

Beata Kubiak Ho-Chi,
Jędrzej Greń (eds.)

Unique or universal? Japan and Its Contribution to World Civilization. 100 Years of Japanese Studies at the University of Warsaw, Vol. 2, University of Warsaw Press, Warsaw 2023.

https://doi.org/10.31338/uw.9788323562566

The second volume of texts submitted for the international conference celebrating 100 years of Japanese Studies at the University of Warsaw contains articles on the uniqueness or universality of Japanese literature, language, theatre and film. The authors examine both classical and modern examples of Japanese prose, poetry, and performative arts, debating whether the numerous ‘unique’ areas of Japanese culture have become universally recognized, and already constitute an inseparable part of our contemporary transcultural world.

Beata Kubiak Ho-Chi,
Jędrzej Greń (eds.)

Unique or universal? Japan and Its Contribution to World Civilization. 100 Years of Japanese Studies at the University of Warsaw, Vol. 1, University of Warsaw Press, Warsaw 2023.

https://doi.org/10.31338/uw.9788323562245

The first volume of texts resulting from the international conference celebrating 100 years of Japanese Studies at the University of Warsaw opens with two texts paying homage to the history and tradition of researching Japan in Poland. In the subsequent chapters researchers specializing in the field of Japanese studies discuss the uniqueness or universality of Japanese philosophy, history, aesthetics, and visual arts, reflecting on Japan’s contribution to world civilization in relation to the globalizing world of blurred boundaries.

Anna Zalewska

O czarnym kocie cesarza i inne opowieści. Koty w dawnej literaturze japońskiej, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Kraków 2022, s. 160, ISBN 978-83-67025-02-7.

Ewa Pałasz-Rutkowska

Nihon Pōrando kankeishi II: 1945-2019, tłum. Shiraishi Kazuko, Sairyūsha, Tōkyō 2021.

Jędrzej Greń

Srebro i herbata. Japońskie elity kupieckie Hakaty i Sakai w relacjach z wojownikami w drugiej połowie XVI w., Wydawnictwa UW, Warszawa 2020.

Japonia ery Shōwa (1926-1989). Kultura i realia społeczne, red. nauk. Katarzyna Starecka, Seria Japonica, Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Katedra Japonistyki, Warszawa 2019.

Ewa Pałasz-Rutkowska

Historia stosunków polsko-japońskich, t. II: 1945-2019, Seria Japonica, Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Katedra Japonistyki, Warszawa 2019.

Jędrzej Greń

[Japonika-Polonika 1919–2019 – bibliografia], Suplement, w: Ewa Pałasz-Rutkowska, Historia stosunków polsko-japońskich, t. II: 1945-2018, Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Katedra Japonistyki, Seria Japonica, Warszawa 2019.

Ewa Pałasz-Rutkowska,
Andrzej T. Romer

Nihon Pōrando kankeishi I: 1904-1945, tłum. Shiba Riko, wydanie drugie, poprawione i uzupełnione, Sairyūsha, Tōkyō 2019.

Ewa Pałasz-Rutkowska,
Andrzej T. Romer

Historia stosunków polsko-japońskich, t. I: 1904-1945, wyd. 3., poprawione i uzupełnione,  Seria Japonica, Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Katedra Japonistyki, Warszawa 2019.

Zwierzęta w kulturze japońskiej, red. nauk. Beata Kubiak Ho-Chi, Yoko Fujii-Karpoluk, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2018.

Iwona Kordzińska-Nawrocka

Japońska kultura kulinarna, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2018.

Tradycja w kulturze popularnej Japonii, red. nauk. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Agnieszka Kozyra, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2018.

Religie w kulturze popularnej Japoniired. nauk. Agnieszka Kozyra, Iwona Kordzińska-Nawrocka, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2017.

Spotkania międzykulturowe – Cudzoziemcy w Japonii (XVI-XX wiek), red. nauk. Ewa Pałasz-Rutkowska, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2017.

Książka ta stanowi dopełnienie opublikowanej w 2016 roku w wydawnictwie Japonica książki Spotkania międzykulturowe. Japończycy w świecie (do XX wieku) pod redakcją naukową Ewy Pałasz-Rutkowskiej. Tym razem zebrano w niej materiał na temat cudzoziemców w Japonii, głównie obcokrajowców z Zachodu i ich wpływu na Japonię. Niniejszy tom obejmuje okres od połowy XVI do początku XX wieku, czyli od pojawienia się pierwszych Europejczyków na wyspach do momentu, kiedy Japonia, uznana za nowoczesną monarchię przez mocarstwa zachodnie, zaczynała zupełnie nowy etap kontaktów międzykulturowych.

Spotkania międzykulturowe – Japończycy w świecie (do XX wieku), red. nauk. Ewa Pałasz-Rutkowska, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2016.

Historia świata to historia ciągłych kontaktów międzykulturowych. Rodzaj tych kontaktów – wojny lub pokojowa wymiana dóbr kultury – ich częstotliwość i długotrwałość można uznać za podstawowe przyczyny kształtowania się zarówno własnej tożsamości narodowej, jak i stosunku do odmiennej kultury. Dotyczy to także Japonii.

Dlaczego położona na wyspach Japonia rozpoczynała kontakty z innymi kulturami i jak one przebiegały? Jak i dlaczego właśnie tak Japończycy reagowali na spotkania międzykulturowe? Jakie to niosło za sobą skutki dla Japonii? Czy „obce” kultury wpłynęły na kształtowanie świadomości własnej odrębności, na definiowanie tożsamości narodowej Japończyków? Czy kontakty z „obcym” wywoływały chęć obrony własnego porządku politycznego, społecznego, moralnego? Czy też były alternatywą dla nieakceptowanych elementów własnej kultury? A może stały się źródłem nowych wartości kulturowych? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w monografii zbiorowej pod redakcją Ewy Pałasz-Rutkowskiej.

Cielesność w kulturze Japonii, t. 1 (Media i społeczeństwo), red. nauk. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Agnieszka Kozyra, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2016.

Cielesność w kulturze Japonii, t. 2 (Religia, historia i sztuka), red. nauk. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Agnieszka Kozyra, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2016.

Cielesność w kulturze Japonii, t. 3 (Literatura i język), red. nauk. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Agnieszka Kozyra, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2016.

Japonia ery Heisei – alienacje i powroty, red. nauk. Katarzyna Starecka, Agnieszka Żuławska- Umeda, Wydział Orientalistyczny UW, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2015.

Alchemia słowa i obrazu. Tradycje, dekonstrukcje i rekonstrukcje, red. nauk. Katarzyna Starecka, Agnieszka Żuławska-Umeda, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2015.

Alchemia słowa i obrazu. Tradycje, dekonstrukcje i rekonstrukcje  (160 stron), pod redakcją naukową Agnieszki Żuławskiej-Umedy i Katarzyny Stareckiej jest monografią ujmującą kulturę japońską jako przedmiot badań interdyscyplinarnych. Zamieszczone w niej artykuły stanowią próbę odczytania dawnych treści literatury, sztuki, wartości estetycznych i relacji etycznych oraz  odtworzenia tego, co Japończycy nazywają  „sercem” (kokoro) swojej kultury. Książka składa się z jedenastu rozdziałów omawiających literackie teksty kultury japońskiej, zarówno dawne, jak i współczesne, teatr i twórczość dramatyczną, muzykę japońską oraz zagadnienia leksykalne i semiotyczne japońskiego językoznawstwa.


Kaligrafia japońska – trzy traktaty o drodze pisma, tł. Anna Zalewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2015.

Z chryzantemą w herbie. W 10. rocznicę wizyty ich Cesarskich Mości, Cesarza i Cesarzowej Japonii na Uniwersytecie Warszawskim, red. nauk. Urszula Mach-Bryson, Anna Zalewska, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2014.

W lipcu 2002 po raz pierwszy w historii odwiedziła Polskę japońska Para Cesarska: obecnie panujący Cesarz Akihito i Jego Małżonka Michiko. Dla uczczenia dziesiątej rocznicy tej wizyty VI Dni Japonii na Uniwersytecie Warszawskim, zorganizowane przez Zakład Japonistyki UW w 2012 roku, oraz niniejsza publikacja, VI tom z serii Spotkania z Japonia, zostały poświęcone polskim studiom nad japońskim rodem cesarskim. Cesarz Meiji (na tronie 1867–1912) jest tu przedstawiony jako twórca nowoczesnej Japonii, a jego związki z tradycją oraz nowoczesnością zostały pokazane między innymi przez pryzmat  poświęconych mu miejsc pamięci. Inną rolę odegrał jego wnuk, cesarz Showa (na tronie 1926–1989): po zakończeniu II wojny światowej jego pozycje ostatecznie określono jako „symbol państwa i jedności narodu”. Współcześnie syn cesarza Showa, Cesarz Akihito (na tronie od 1989), i Jego Małżonka  patronują licznym inicjatywom mającym na celu zachowanie dziedzictwa narodowego, a jedna z nich jest wspierana przez Cesarzowa hodowla japońskiego jedwabnika…

Poza artykułami zwiazanymi z tematem japonskiej rodziny monarszej, tom zawiera prezentacje sylwetki oraz streszczenie wykładu goscia specjalnego VI Dni Japonii, Profesor Bando Mariko na temat roli kobiety w Japonii.

Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe Japonii, red. nauk. Urszula Mach-Bryson, Anna Zalewska, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2014.

Niezwykle bogate dziedzictwo kulturowe Japonii, tak materialne, jak i niematerialne, od wieków zajmuje szczególną pozycję w świadomości mieszkańców archipelagu. Sztuka teatralna, łącząca obie sfery poprzez teksty sztuk, techniki aktorskie, kostiumy, elementy scenografii i muzykę, jest wysoko ceniona, a jej tradycja kultywowana przez pokolenia. Japońskie gatunki sceniczne: kyōgen, kabuki i widowiska lalkowe, które kształtowały się przez wieku, istnieją  i rozwijają się twórczo również dziś.


Jędrzej Greń

Anglicy w Japonii – handel, realia działalności, relacje (1600-1623), Agade Bis, Warszawa 2014.

W 1600 roku do wschodnich wybrzeży japońskiej wyspy Kiusiu dotarł holenderski statek „Liefde”. Na jego pokładzie znajdowała się garstka wyczerpanych marynarzy ocalałych z niezwykle trudnej przeprawy przez Cieśninę Magellana i Pacyfik. Wśród nich był nawigator William Adams (1564-1620) – pierwszy Anglik w Japonii. Jego niezwykła kariera w Kraju Kwitnącej Wiśni stała się inspiracja późniejszych powieści i filmów. W kilkanaście lat po nim do Japonii przybyła oficjalna misja angielskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (1613). […]

W książce wykorzystano różnorodne źródła, takie jak pamiętniki, listy, dzienniki pokładowe, instrukcje Kompanii czy testamenty. Wyłania się z nich barwna panorama pobytu Anglików w Japonii w dobie utrwalającej się władzy rodu Tokugawa. Autor opisał nie tylko przesłanki, cele i przebieg wypraw Anglików do Japonii oraz prowadzoną tam działalność handlową, lecz także przedstawił ich oficjalne i prywatne relacje z Japończykami oraz innymi obcokrajowcami działającymi w tym kraju na szerokim tle kulturowym i religijnym.

Zen a sztuki walki, red. nauk. Agnieszka Kozyra, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Wydział Orientalistyczny UW, Warszawa 2014.

Książka ta jest pierwszym w Polsce opracowaniem, w którym pogłębionej analizie poddano pojęcia i teorie filozofii zen, stanowiące teoretyczną podstawę japońskich sztuk walki w odwołaniu do tekstów źródłowych w języku japońskim. W części pierwszej omówiony został wpływ zen na sztuki walki w szerszym kontekście dyskusji na temat książki pt. Zen na wojnie, której autor, Brian Victoria, krytykuje zaangażowanie mnichów zen w militarystyczną i imperialistyczną politykę Japonii w czasie II wojny światowej. Niezależnie od tego, że większość krytycznych uwag Briana Victorii jest słuszna, nie bierze on w swoich rozważaniach pod uwagę tego, że cnota ‘wielkiego miłosierdzia’ nie wyklucza przyzwolenia na użycie przemocy w obronie swojego życia lub życia innych osób, a także nie wyjaśnia, w jaki sposób buddyjska nauka o konieczności stosowania ‘odpowiednich sposobów’ (hōben) usprawiedliwia włączenie tematyki „żołnierskiej” do nauk mistrzów zen skierowanych do wojowników. Teorie i pojęcie zen, które są kluczowe dla traktatów o sztukach walki w Japonii, zostały także wyjaśnione w odwołaniu do krytyki buddyzmu, przeprowadzonej przez Issaia Chozana w rozprawie pt. Tengu geijutsuron (Pouczenia goblinów tenguna temat sztuk walki). W drugiej części książki przedstawiony został wpływ zen na szermierkę, łucznictwo oraz shōrinji kenpō, ze szczególnym uwzględnieniem polemik na ten temat oraz aspektów praktycznych.

Jędrzej Greń

Japońskie miasto przyzamkowe – rozwój, struktura i rola w urbanizacji Japonii (1576-1700), Agade Bis, Warszawa 2013.

Japońskie miasto przyzamkowe (jōkamachi) posiada długą historię ściśle związaną z przekształcaniem lokalnych ośrodków władzy na Archipelagu. W pracy przedstawiono kluczowe etapy jego rozwoju, a w szczególności okres wojen domowych (1467-1573). Wtedy właśnie coraz bardziej niezależni lokalni wojownicy rozpoczęli proces konsolidacji swoich lenn, a wokół ich umocnionych siedzib i zamków zaczęły się powoli rozwijać ośrodki miejskie o charakterze wojskowym. W ostatnich dekadach XVI wieku podczas stopniowego jednoczenia Japonii przez Odę Nobunagę i Toyotomiego Hideyoshiego pojawił się szereg nowych rozwiązań urbanistycznych i organizacyjnych, które doprowadziły do powstania nowożytnej odmiany miasta przyzamkowego (kinsei jōkamachi). […] Książka omawia najważniejsze cechy tych miast na przykładzie Kanazawy, stolicy księstwa rodu Maedów, która pod koniec XVII wieku należała do największych miast Japonii.

Ewa Pałasz-Rutkowska

Cesarz Meiji (1852- 1912)- wizerunek władcy w modernizowanej Japonii, Wydawnictwa UW, Warszawa 2013.

Recenzja

Enchi Fumiko, Onnazaka – Droga kobiety, tł. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Wydawnictwa UW, Warszawa 2013.

Jedna z najlepszych powieści japońskiej pisarki Enchi Fumiko, wyróżniona prestiżową nagrodą Nomy. Akcja książki toczy się we wczesnych latach modernizacji i westernizacji Japonii w epoce Meiji (1868-1912), kiedy dawny system rodziny patriarchalnej powoli ulegał rozkładowi. Główna bohaterka, Tomo, w wieku piętnastu lat wychodzi za mąż za prowincjonalnego urzędnika Yukitomo Shirakawę. Przeżywa liczne zdrady i upokorzenia ze strony męża, stara się jednak sprostać obowiązkom żony i matki, nieustannie walcząc o zachowanie jedności swojej rodziny, która pozostaje dla niej wartością najwyższą.


Henry Joy, Japończycy – kultura i społeczeństwo, tł. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Wydawnictwo UJ, Kraków 2013.

Rebecca Otowa, W Japonii, czyli w domu, tł. Iwona Kordzińska-Nawrocka, Świat Książki, Warszawa 2013.

Kawakami Hiromi, Sensei i miłość, tł. Anna Zalewska, WAB, Warszawa 2013.

Dwa filary japońskiej kultury – literatura i sztuki performatywne, red. nauk. Beata Kubiak Ho-Chi, Iga Rutkowska, Japonica – Polska Fundacja Japonistyczna, Warszawa 2013.

Literatura i sztuki performatywne, dziedziny należące do głównych filarów japońskiej kultury, stanowiły temat konferencji zorganizowanej przez japonistykę warszawską w dniach 13–14 października 2011 roku w ramach V Dni Japonii na Uniwersytecie Warszawskim Były one reprezentowane przez szczególnych gości konferencji – Hirano Keiichirō, młodego  japońskiego pisarza, laureata prestiżowych nagród literackich i Zvikę Serpera, badacza, aktora i reżysera teatralnego. Referaty wygłoszone podczas tej właśnie konferencji stały się podstawą artykułów zawartych w niniejszej książce.  Zostały one podzielone tematycznie i chronologicznie na dwie zasadnicze części: w pierwszej znalazły się artykuły poświęcone japońskiej literaturze – zagadnieniom teoretycznym, pisarzom i ważnym utworom, od czasów najdawniejszych do najnowszych. Druga część dedykowana jest sztukom performatywnym, tutaj reprezentowanym przez tradycyjne teatry:  kabuki i kyōgen, taniec butō, ceremonię herbacianą i ikebanę.


W kręgu wartości kultury Japonii. W 140. rocznicę urodzin Nishidy Kitarō (1870-1945), red. nauk. Agnieszka Kozyra, Wydawnictwa UW, Warszawa 2013.

Iwona Kordzińska-Nawrocka

Klasyczny język japoński, Wydawnictwa UW, Warszawa 2013.

Beata Kubiak Ho-Chi

Tragizm w japońskim teatrze lalkowym bunraku, Wydawnictwa UW, Warszawa 2011.

Agnieszka Kozyra

Mitologia japońska, Park Edukacja, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2011.

Agnieszka Kozyra

Estetyka zen, TRIO, Warszawa 2010.

W poszukiwaniu polskich grobów w Japonii, red. Ewa Pałasz-Rutkowska, Chiharu Inaba, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa 2010.

Iwona Kordzińska-Nawrocka, Ulotny świat ukiyo. Obraz kultury mieszczańskiej w twórczości Ihary Saikaku, Wydawnictwa UW 2010.

Ihara Saikaku, Żywot kobiety swawolnej (Koshoku ichidai onna), tłum. Iwona Kordzińska-Nawrocja, Wydawnictwa UW, Warszawa 2011.

Dziesięć wieków Genji monogatari w kulturze Japonii, red. naukowa Iwona Kordzińska-Nawrocka, Wydawnictwa UW 2010.

Pismo japońskie, t.3 , red. Katarzyna Starecka, Nozomi,  Warszawa 2007.

Mikołaj Melanowicz

Japoński dramat telewizyjny, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2009.

Ewa Pałasz-Rutkowska, Andrzej Romer

Nihon Pōrando kankeishi, tłum. Shiba Riko,
Sairyūsha, Tōkyō 2009.

Jest to tłumaczenie na język japoński poprawionej i uzupełnionej przez autorkę wersji pracy Historia stosunków polsko-japońskich 1904-1945, która po raz pierwszy ukazała się w Polsce w 1996 r.


Ewa Pałasz-Rutkowska, Tadeusz R. Romer

Historia stosunków polsko-japońskich 1905-1945, TRIO, Warszawa 2009.

Ta monografia na temat kontaktów polsko-japońskich w latach 1904-1945 powstała na podstawie wielu niepublikowanych dokumentów i rozmów autorów ze świadkami lub potomkami świadków wydarzeń z tamtych lat. Drugie jej wydanie znacznie poszerzone i poprawione przez autorkę ukazuje się w 2009 roku, w którym przypada dziewięćdziesiąta rocznica nawiązania stosunków oficjalnych między Polską a Japonią.


Polska i Japonia w 50. rocznicę wznowienia stosunków oficjalnych, red. Ewa Pałasz-Rutkowska, Wydawnictwa UW 2009.

I tom w serii „Spotkania z Japonią” powstał w związku z obchodami 50. rocznicy wznowienia oficjalnych stosunków między Polską a Japonią (18 maja 1957 roku), kiedy to zakończony został stan wojny między naszymi krajami i nawiązano oficjalne stosunki polityczne, gospodarcze i kulturalne. W dniach 17-22 kwietnia 2007 r. odbyły się pierwsze na UW Dni Japonii, zorganizowane przez Zakład Japonistyki i Koreanistyki, patronatem honorowym objęła je Ambasada Japonii w Warszawie. Na tom składają się zróżnicowane tematycznie teksty, które wygłoszone zostały w trakcie kilkudniowych uroczystości, redaktorem naukowym całości jest Ewa Pałasz-Rutkowska.


Pismo japońskie, t. 2, red. Katarzyna Starecka, Nozomi, Warszawa 2009.

Iwona Kordzińska-Nawrocka

Japońska kultura kulinarna, TRIO, Warszawa 2009.

Książka poświęcona jest sztuce kulinarnej i obyczajom żywieniowym Japończyków. Na szczególną uwagę zasługują często odniesienia autorki do bagatego materiały źródłowego, w tym literatury pięknej.

Anna Zalewska

Fujiwara no Teika, Zbiór z Ogura – po jednym wierszu od stu poetów, przekład z języka japońskiego, wprowadzenie i 
opracowanie Anna Zalewska, Wydawnictwo Jeżeli P To Q, Poznań 2/2008.

Anna Zalewska

Sen Sōshitsu O duchu herbaty, przekład z jęz. japońskiego Anna Zalewska, Wydawnictwo Jeżeli P To Q, Poznań 6/2007.

W kręgu tradycji dworu Heian, red. Iwona Kordzinska-Nawrocka, TRIO, Warszawa 2008.

Praca jest poświęcona społecznym, kulturowym i estetycznym aspektom japońskiej cywilizacji dworskiej skupionej w mieście Heian w okresie jej politycznej i artystycznej świetności. Autorzy poszczególnych rozdziałów przedstawiają zjawiska tradycyjnej kultury Heian, takie jak dworskie kanony piękna, kulturowe rytuały, wizerunki ludzi dworu jako bohaterów literackich.

Pismo japońskie, t. 1, red. Katarzyna Starecka, Nozomi, Warszawa 2007.

Pierwszy tom podręcznika do nauki pisma japońskiego zawiera miateriał ćwiczeniowy przeznaczony głównie do zajęć prowadzonych w naszym zakładzie, jednak ze względu na zawarte w nim objasnienia dotyczące japońskiego systemu pisma, a także klucz do cwiczeń, może również służyć jako podręcznik do samodzielniej nauki. Tom omawia sylabariusze hiragana i katakana oraz 625 znaków kanji. W kolejnych drugim i trzecim tomie przedstawione zostanie po 660 ideogramow tworzących pakiet znaków codziennego użytku (joyo kanji).

Agnieszka Kozyra

Filozofia nicości Nishidy Kitarō, Nozomi, Warszawa 2007.

Książka poświęcona analizie filozofii Nishidy Kitarō. W drugiej części pracy zamieszczone zostały przekłady wybranych esejów filozoficznych Nishidy Kitarō, m.in. Absolutnie sprzeczna samotożsamość (Zettaimujunteki jikodōitsu), Nauka empiryczna (Keiken kagaku) i Funkcja świadomości jako samodeterminacja toposu (Basho no jikogentei to shite no ishiki sayō).


Agnieszka Żuławska-Umeda

Poetyka szkoły Matsuo Bashō (lata 1684-1694), Neriton, Warszawa 2007.

Praca przedstawia interpretację jeszcze nieopisanego dokładnie w Europie i w Polsce gatunku poezji, którego najważniejszym rysem jest współtwórczość. Implikuje ona niewidoczne na płaszczyźnie werbalnej powiązania estetyczne kolejnych strof oraz relacje etyczne między poetami zasiadającymi do skomponowania wspólnego utworu. Te powiązania oraz spojrzenie na historię, antropologię i semiotykę okresu ujawniają nieoczekiwane treści, które przeczą dotychczasowemu, wyłącznie lirycznemu obrazowi poezji japońskiej.


Japonia okresu Meiji, od tradycji ku nowoczesności, red. Beata Kubiak Ho-Chi, Nozomi, Warszawa 2007.

Okres Meiji (1868-1912) stanowi niewyczerpane źródło fascynacji dla badaczy Japonii i dla tych wszystkich, których interesują wielkie przełomy w dziejach ludzkości. W historii Japonii jest on bardzo ważną cezurą, wyznaczającą granicę tego, co dawne, tradycyjne, oraz tego, co postępowe i nowoczesne. Główny bohater tych czasów, cesarz Meiji, którego daty panowania wyznaczają daty epoki, jest niezmiennie postrzegany przez Japończyków jako symbol modernizacji kraju, a nazwa okresu stała się synonimem wielkich przemian, dzięki którym zhierarchizowana, słaba ekonomicznie, feudalna Japonia zmieniła się z zagubionego na wodach oceanów, nieznanego, wyspiarskiego kraju w nowoczesną monarchię konstytucyjną równą światowym mocarstwom, liczącą się na arenie światowej i inspirującą Zachód swoją unikalną kulturą.

Mikołaj Melanowicz

Japońskie narracje – studia o pisarzach współczesnych, Wydawnictwo UJ,  Kraków 2004.

Beata Kubiak Ho-Chi 

Mishima Yukio estetyka klasyczna w prozie i dramacie 1941 – 1960, Universitas, Kraków 2004.

Ewa Pałasz-Rutkowska,
Katarzyna Starecka 

Japonia. Historia państw świata w XX wieku, red. naukowa Ewa Pałasz-Rutkowska, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2004 (stron 452), ISBN 83-88542-84-2 

Mikołaj Melanowicz 

Formy w literaturze japońskiej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2003.